Biblia Aramejska

W wielu tekstach Biblii Aramejskiej są przekazywane stare tradycje, które mogły być używane przez autorów Nowego Testamentu. Pisma chrześcijańskie powstawały w środowisku żydowskim i są głęboko zakorzenione w tradycji Izraela. Biblia Aramejska to swoisty most pomiędzy Torą i Ewangelią. Jej treść rozważana w czasie liturgii synagogalnej w istotny sposób wpływała na rodzące się chrześcijaństwo.

Wskazówki zawarte w tych tekstach stanowiły bez wątpienia jeden z istotnych motywów do przetłumaczenia targumów na język polski i do podjęcia tak szeroko zakrojonego projektu badawczego, jakim jest krytyczne wydanie tekstów targumicznych Biblii Aramejskiej,

Polska kultura zyskała skarb. Na język polski przełożono pierwszą księgę Biblii Aramejskiej, czyli tzw. targumów. Po aramejsku mówił Jezus. Dzięki targumom wiele tekstów biblijnych rozumiemy lepiej i głębiej.

W tradycji żydowskiej Targum Tory ma wielkie znaczenie z tego względu, że jest włączony do prawa ustnego (Tora Szbeal Pe). Tora bowiem została dana przez Boga wszystkim, nie tylko osobom mądrym i znającym język hebrajski, ale także zwykłym ludziom, którzy posługiwali się językiem aramejskim. Prawo żydowskie (Halacha) zobowiązuje wszystkich wyznawców judaizmu do przeczytania w ciągu roku pięciu ksiąg Tory wraz…

[…] tak jak antyczne chrześcijaństwo ma swoich wielkich Ojców Kościoła i innych pisarzy, którzy pozostawili po sobie spuściznę literacką, obrazującą, czym żyły wspólnoty, do których oni przynależeli lub którym duchowo bądź hierarchicznie przewodzili, tak również Żydzi mieli swoich luminarzy, anonimowych bądź znanych z imienia, do których dziedzictwa odwołują się po dziś dzień wyznawcy judaizmu.

Wspólne badania naukowe uczonych żydowskich i chrześcijańskich pozwoliły poznać, że istnieje bardzo dużo podobieństw i zbieżności pomiędzy targumami a interpretacją Ewangelii i pozostałych pism Nowego Testamentu. Nie tylko wyrastają one z tego samego korzenia wiary w jedynego Boga, ale także stosują podobne albo nawet te same metody interpretacji Tory czy Proroków.

W środowisku polskiej biblistyki została podjęta bezcenna inicjatywa udostępnienia rodzimemu Czytelnikowi polskiego przekładu Biblii Aramejskiej, będącej tłumaczeniem Starego Testamentu z języka hebrajskiego na język aramejski, używany w życiu codziennym w Palestynie w czasach Chrystusa.

Jestem przekonany, że edycja krytyczna tego niezwykłego dzieła pomoże najpierw naszym młodym biblistom, a następnie rzeszom miłośników Słowa Bożego lepiej poznać środowisko, w którym powstawał Nowy Testament i rodziła się myśl chrystologiczna.

Studia filologiczne. Badania ostatnich pięćdziesięciu lat wykazują, że dzięki targumom możemy uchwycić i zrozumieć wczesną filologię semicką, język Biblii Hebrajskiej, nasz Stary Testament.

Projekt ten powinien być postrzegany zwłaszcza w świetle bardzo pozytywnego, ale często niewłaściwie rozumianego aspektu stosunków żydowsko-katolickich oraz – szerzej – stosunków żydowsko-chrześcijańskich. Jednym z najważniejszych sposobów wzajemnego poznawania i okazywania szacunku dla swoich tradycji religijnych jest wymiana akademicka.